Co roku miliardy piskląt płci są męskiej są zabijane jako bezużyteczne dla hodowców. Nie składają jaj, a jednocześnie nie byłyby w stanie konkurować z kogutami ras hodowanych głównie na mięso (brojlerami). Tymczasem globalne zapotrzebowanie na jaja ma zdaniem ekspertów w roku 2035 wzrosnąć o połowę w porównaniu z rokiem 2020.
Aby wyeliminować rzeź kogutków, zespół doktora Yuvala Cinnamona z instytutu Volcani niedaleko Tel Awiwu w ciągu siedmiu lat badań opracował zmodyfikowane genetycznie kury nazwane „Golda” (od złocistego ubarwienia). Składają one jaja, z których wykluwają się tylko pisklęta płci żeńskiej.
Koguty maja 2 chromosomy Z, natomiast kury chromosomy Z i W. Jeśli po zapłodnieniu zarodek ma dwa chromosomy Z, wykluwa się pisklę płci męskiej. Jeśli kura dostarczy chromosom W, a kogut Z, wykluwa się pisklę płci żeńskiej.
Zespół badawczy odkrył sposób na genetyczną edycję chromosomu Z kury, aby jaja zawierające męskie zarodki przestawały się rozwijać na wczesnym etapie i nie wykluły się. Odpowiednie DNA jest aktywowane, gdy jaja są wystawione na działanie niebieskiego światła przez kilka godzin. Niebieskie światło nie wpływa natomiast na żeńskie zarodki kurcząt, które rozwijają się normalnie.
Jak zaznaczył dr Cinnamon, ani pisklęta, ani jaja, które zniosą one w przyszłości nie mają w sobie dodatkowego materiału genetycznego – odziedziczyły nieedytowany chromosom W od matki i nietknięty chromosom Z od ojca.
„Rolnicy dostaną takie same pisklęta, jakie dostają dzisiaj, a konsumenci dokładnie takie same jaja, jakie dostają dzisiaj – powiedział BBC. – Jedyną różnicą w procesie produkcyjnym jest to, że jaja będą wystawione na działanie niebieskiego światła”.
Zespół dr Cinnamona nie opublikował wyników swoich badań, ponieważ planuje licencjonować technologię za pośrednictwem firmy spin-out, Huminn Poultry. Dlatego naukowcy niezależni od grupy badawczej nie byli w stanie ocenić jej twierdzeń. Nie opublikowano nawet zdjęć dorosłych kur Golda, ponieważ na tym etapie badań konieczne jest zachowanie sterylności laboratorium. Kury te mają pozostawać w centrach hodowlanych, podczas gdy ich potomstwo będzie sprzedawane fermom niosek, by produkować niezapłodnione jaja.
Badania poparła zajmująca się dobrostanem zwierząt brytyjska grupa „Compassion in World Farming” (CIWF). Jej pracownicy odwiedzali firmę i śledzili badania przez trzy lata.
Edycja genów (GE) może być postrzegana jako bardziej akceptowana niż starsza technika modyfikacji genetycznej (GM). GE zwykle polega na kontrolowaniu genów poprzez usuwanie DNA, podczas gdy GM zwykle dodaje DNA, czasem z innego gatunku.
CIWF szacuje, że co roku około siedmiu miliardów piskląt płci męskiej niemających wartości handlowej jest zabijanych przez przemysł produkujący jaja, wkrótce po ich urodzeniu. Oprócz aspektu humanitarnego, nowa metoda ma obniżyć koszty związane z zabijaniem piskląt o około połowę. (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ ekr/