Proponowana w nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych regulacja dotycząca eksploracji tekstów i danych w odniesieniu do sztucznej inteligencji, nadmiernie ingeruje w możliwość trenowania generatywnych modeli AI. To zaszkodzi rozwoju innowacji w Polsce, a także samym artystom – uważają eksperci Związku Cyfrowa Polska, reprezentującego polską branżę cyfrową.
Organizacja przedstawiła swoje uwagi do projektowanej nowelizacji ustawy w ramach prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego konsultacji społecznych. Zakończono je w czwartek (29 lutego). Ustawa w zamierzeniu dostosowywać ma polski porządek prawny do dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie praw autorskich.
Konieczne zmiany w trzech punktach projektu
Eksperci Cyfrowej Polski w piśmie przesłanym do ministra Bartłomieja Sienkiewicza wymienili trzy obszary, które wymagają w ich ocenie pilnej poprawy.
Pierwszy to kwestia eksploracji tekstów i danych w odniesieniu do sztucznej inteligencji. Proponowana ustawa, zdaniem ekspertów, nadmiernie ingeruje w możliwości trenowania generatywnych modeli AI. Związek Cyfrowa Polska wyraża obawę, że aktualna propozycja przepisów może skutkować wypchnięciem innowacji z Polski do innych krajów w Europie i poza nią. A to w bezpośredni sposób zaszkodzi konkurencyjności Polski i utrudni jej perspektywy wzrostu gospodarczego. Dodatkową szkodę mogą odczuć także artyści, coraz częściej wykorzystujący modele sztucznej inteligencji jako narzędzie zwiększające kreatywność, a nie ją ograniczające.
Drugi obszar, na który zwracają uwagę eksperci Cyfrowej Polski, to kwestia rozszerzonych licencji zbiorowych. W piśmie wysłanym do Ministerstwa Kultury czytamy, że obecne prawo dostatecznie chroni prawa autorskie indywidualnych użytkowników. Jego zmiana może natomiast dotknąć wszystkich odbiorców – z dnia na dzień możemy utracić dostęp do niektórych materiałów, bez zapewnienia dodatkowych korzyści dla ich autorów.
W ostatnim punkcie opinii, jej autorzy poruszają kwestię nadmiernych obowiązków informacyjnych nakładanych na usługodawców. Eksperci Związku Cyfrowa Polska stoją na stanowisku, że obowiązki te powinny być „wystarczająco szczegółowe, aby zapewnić wystarczającą przejrzystość podmiotom praw autorskich, bez naruszania tajemnic handlowych dostawców usług udostępniania treści online”.
Związek opiniował projekt w formie przedstawionej przez resort kultury do konsultacji