W krajobrazie polskiej gospodarki technologicznej od kilku lat rozgrywa się cicha rewolucja. Pozbawiona globalnego rozgłosu, który towarzyszy największym hubom technologicznym, transformacja sektora HealthTech w fundamentalny sposób zmienia oblicze krajowej opieki zdrowotnej, a jednocześnie przyciąga rekordowe strumienie kapitału.

To, co jeszcze dekadę temu było niszą dla pasjonatów, dziś staje się jednym z najgorętszych i najbardziej stabilnych segmentów rynku inwestycyjnego. Polska, napędzana przez rosnącą dojrzałość ekosystemu i cyfryzację, której katalizatorem stała się pandemia, ugruntowuje swoją pozycję jako wiodący hub HealthTech w Europie Środkowo-Wschodniej.

Teza ta znajduje mocne oparcie w danych. Sektor zdrowia od czterech lat niezmiennie utrzymuje pozycję lidera pod względem liczby transakcji Venture Capital (VC) w Polsce, odpowiadając w 2023 roku za 15,8% wszystkich rund finansowania.

To sygnał, że inwestorzy nie tylko dostrzegli potencjał, ale traktują HealthTech jako strategiczny i odporny na wahania koniunktury obszar lokowania kapitału. Symbolem dojrzałości rynku stał się globalny sukces Docplanner (w Polsce znanego jako ZnanyLekarz), pierwszego polskiego jednorożca z tej branży, którego wycena przekroczyła miliard euro.

Ta cicha rewolucja nabiera tempa, przekształcając Polskę z kraju adoptującego technologie w państwo, które je tworzy i eksportuje.

Kapitał płynie do zdrowia szerokim strumieniem

Analiza danych z polskiego rynku Venture Capital nie pozostawia złudzeń – sektor zdrowia stał się jego niekwestionowanym liderem. Raporty Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) i PFR Ventures konsekwentnie wskazują, że od 2020 roku startupy z obszaru HealthTech, MedTech i BioTech przyciągają największą liczbę rund inwestycyjnych.

W samym 2023 roku zgarnęły one aż 15,8% wszystkich transakcji na rynku, deklasując inne popularne branże.   

Skala tego wzrostu jest imponująca. Jeszcze w 2019 roku fundusze VC sfinansowały zaledwie 17 projektów z obszaru zdrowia. W 2023 roku liczba ta wzrosła do blisko 70. Ta ponad czterokrotna dynamika w liczbie transakcji przełożyła się również na ogromny wzrost wartości kapitału.

W ciągu ostatnich pięciu lat lokalne i międzynarodowe fundusze VC zainwestowały w polskie innowacje medyczne około 1,3 miliarda złotych.   

Co szczególnie wymowne, boom na HealthTech ma miejsce w kontekście globalnego i lokalnego spowolnienia na rynku VC. W 2023 roku ogólna wartość polskiego rynku VC skurczyła się aż o 42% w porównaniu z rekordowym rokiem 2022. W tych niepewnych czasach HealthTech okazał się inwestycyjną “bezpieczną przystanią”.

Jego odporność wynika z faktu, że opieka zdrowotna opiera się na fundamentalnych, niecyklicznych potrzebach, a strukturalne problemy systemu, takie jak rosnące koszty i braki kadrowe, tworzą ogromny potencjał dla rozwiązań technologicznych.

Rozwój rynku wspierają również inicjatywy instytucjonalne, takie jak Healthcare Investment Hub stworzony przez PFR, który buduje mosty między polskimi spółkami a wyspecjalizowanymi, europejskimi funduszami VC.

Ekosystem zbudowany na fundamencie jednorożca

Polski ekosystem HealthTech osiągnął masę krytyczną, licząc według różnych szacunków od 100 do ponad 300 działających startupów medycznych. Geograficznie scena jest silnie skoncentrowana w dwóch ośrodkach: Warszawie (woj. mazowieckie) i Wrocławiu (woj. dolnośląskie), gdzie działa odpowiednio 50% i 46% firm z tego sektora.

Nie można jednak w pełni zrozumieć dojrzałości rynku bez analizy fenomenu Docplannera. Ta założona w Polsce firma stała się nieoficjalnym pierwszym jednorożcem wspieranym przez VC w historii kraju.

Jej sukces, oparty na modelu łączącym darmową dla pacjentów platformę rezerwacji wizyt (B2C) z oprogramowaniem SaaS dla lekarzy i klinik (B2B), stał się potężnym katalizatorem dla całego ekosystemu.

Globalny sukces Docplannera udowodnił międzynarodowym inwestorom, że polski startup jest w stanie zbudować rentowny, globalny biznes. Co więcej, firma wyszkoliła setki menedżerów i specjalistów, którzy, zdobywszy unikalne doświadczenie, założyli własne startupy lub zasilili szeregi innych, tworząc nową falę innowatorów i aniołów biznesu.

Dzięki temu rynek dojrzał, przechodząc od rozwiązywania problemów “pierwszego rzędu” (jak umówić wizytę) do wyzwań znacznie bardziej złożonych. Dziś ekosystem jest zróżnicowany, a jego liderami są firmy takie jak Infermedica, pionier w wykorzystaniu AI do wstępnej oceny objawów, Jutro Medical, łączące telemedycynę z siecią fizycznych placówek POZ, czy StethoMe, twórca inteligentnego stetoskopu do użytku domowego, który wykorzystuje AI do analizy osłuchu płuc i serca.   

HealthTech – 3 fale technologicznej rewolucji

Ewolucja polskiego rynku HealthTech przebiega w trzech wyraźnych fazach technologicznych, które budują na sobie nawzajem.

Faza I – Normalizacja Telemedycyny: Pandemia COVID-19 zadziałała jak potężny akcelerator. Tylko w 2020 roku w ramach podstawowej opieki zdrowotnej udzielono w Polsce aż 56,8 miliona teleporad, co stanowiło 36,4% wszystkich konsultacji. W szczytowym okresie pandemii udział telekonsultacji w Polsce sięgnął 62%, co było jednym z najwyższych wskaźników w Europie. Zdalna konsultacja przestała być ciekawostką, a stała się standardem, tworząc cyfrowy fundament pod dalszą rewolucję.   

Faza II – Era Sztucznej Inteligencji w Diagnostyce: Gdy zdalna komunikacja stała się normą, rynek zaczął przechodzić od prostych konsultacji wideo do zaawansowanych systemów wspierających procesy decyzyjne. Sztuczna inteligencja (AI) znalazła zastosowanie w analizie danych medycznych i wstępnej ocenie stanu zdrowia pacjenta. Przykładem jest wspomniana Infermedica, której platforma przeprowadza z pacjentem wstępny wywiad i na podstawie analizy objawów rekomenduje najbardziej odpowiednią formę pomocy.   

Faza III (Przyszłość) – Internet Rzeczy (IoT) i Medycyna Proaktywna: Kolejnym etapem jest Internet Rzeczy (IoT) w medycynie, który umożliwia przejście od medycyny reaktywnej do proaktywnej i predykcyjnej. Urządzenia noszone (wearables) i inteligentne sensory mogą zbierać dane o parametrach życiowych w czasie rzeczywistym, pozwalając na wczesne wykrywanie problemów zdrowotnych. Globalne prognozy wskazują na roczną stopę wzrostu (CAGR) dla tego rynku na poziomie około 21%. Dla Polski przewiduje się stabilny wzrost na poziomie 10,79% rocznie, co czyni ten segment bardzo perspektywicznym obszarem rozwoju.

Wyzwania na horyzoncie: od laboratorium do rynku

Pomimo dynamicznego rozwoju, polski ekosystem HealthTech stoi przed poważnymi wyzwaniami. Najważniejszym z nich jest tzw. “luka w komercjalizacji” – bariera pomiędzy ogromnym potencjałem naukowym a jego rynkowym wykorzystaniem.

Polskie uniwersytety i instytuty badawcze prowadzą zaawansowane badania, jednak wciąż brakuje skutecznych mechanizmów, aby przekuwać odkrycia naukowe w skalowalne produkty, zwłaszcza w kapitałochłonnych segmentach MedTech i BioTech.

Świadomość tych barier rośnie, a wraz z nią pojawiają się inicjatywy mające na celu budowanie mostów między światem nauki i biznesu.

Przykładem jest POLMED Health Hub, platforma ułatwiająca współpracę między startupami a dojrzałymi firmami medycznymi, czy Forum MedTech stworzone przez koncern AstraZeneca, gdzie naukowcy mogą spotykać się z przedsiębiorcami i zdobywać praktyczną wiedzę o biznesie.   

Jaka przyszłość czeka polski healthtech?

Polski sektor HealthTech bez wątpienia zakończył fazę “cyfrowego zrywu” i wchodzi w okres dojrzałości. “Cicha rewolucja” staje się coraz głośniejsza, a jej dalsze losy będą zależeć od zdolności ekosystemu do pokonania kluczowych wyzwań.

Przyszły wzrost będzie determinowany przez dalszy napływ kapitału, sukces w komercjalizacji zaawansowanych technologii (deep-tech) oraz skuteczną integrację innowacyjnych rozwiązań z publicznym systemem opieki zdrowotnej.

Polska ma unikalną szansę, by z regionalnego lidera adopcji technologii stać się znaczącym europejskim centrum tworzenia i eksportu innowacji medycznych. Jeśli uda się pokonać istniejące bariery, “cicha rewolucja” ma wszelkie predyspozycje, by stać się głośnym, globalnym sukcesem polskiej gospodarki.