Krajobraz technologiczny w 2025 roku prezentuje fascynujący paradoks. Z jednej strony, globalne wydatki na IT mają gwałtownie wzrosnąć. Prognozy analityków z firmy Gartner wskazują na wzrost o 7,9% do poziomu 5,43 biliona dolarów , a inne prognozy przewidują wzrost nawet o 9,3% do 5,74 biliona dolarów.

Z drugiej strony, ten imponujący wzrost odbywa się w kontekście globalnej niepewności gospodarczej, ryzyka geopolitycznego i bezprecedensowej presji na dyrektorów ds. informatyki (CIO), aby uzasadnili każdą wydaną złotówkę.

Choć sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo i modernizacja w chmurze są niekwestionowanymi motorami wzrostu, prawdziwa historia roku 2025 to walka o efektywność. CIO są zmuszeni do realokacji środków z utrzymania przestarzałych systemów na rzecz strategicznych innowacji, co czyni optymalizację budżetu nie tylko ćwiczeniem finansowym, ale kluczową strategią konkurencyjną.

Potwierdza to John-David Lovelock z firmy Gartner, który zauważa, że chociaż budżety rosną, znaczna ich część zostanie przeznaczona jedynie na pokrycie podwyżek cen, co zaburzy postrzeganie nominalnych wydatków w stosunku do realnych inwestycji w IT.   

Anatomia budżetu IT na 2025: gdzie płyną pieniądze?

Aby zrozumieć, jak firmy alokują swoje zasoby, musimy rozłożyć typowy budżet IT na czynniki pierwsze. Chociaż każda organizacja jest inna, analiza trendów rynkowych pozwala stworzyć reprezentatywny model, który rzuca światło na kluczowe priorytety.

Lwią część każdego budżetu IT, stanowiącą około 35%, pochłaniają wynagrodzenia i koszty związane z zespołami. Czynnik ludzki pozostaje największą i najważniejszą pojedynczą inwestycją, obejmującą pensje, świadczenia, rekrutację i szkolenia.

Badania firmy ISG wskazują, że prawie połowa wszystkich wydatków na IT przeznaczana jest na personel. Forrester potwierdza ten trend, informując, że 71% liderów przewiduje zwiększenie inwestycji w personel, a badanie firmy Metrics wskazuje na wynagrodzenia jako jeden z głównych obszarów wzrostu kosztów. Wysokie koszty odzwierciedlają zaciętą walkę o talenty, zwłaszcza w obszarach o wysokim popycie, takich jak cyberbezpieczeństwo, sztuczna inteligencja i chmura.

Kolejnym znaczącym segmentem, zajmującym około 20% budżetu, jest oprogramowanie, zdominowane przez modele subskrypcyjne (SaaS) i licencje. Obejmuje on kluczowe platformy korporacyjne (ERP, CRM), narzędzia do współpracy oraz specjalistyczne aplikacje.

Gartner przewiduje, że wydatki na oprogramowanie wzrosną o solidne 10-14%, napędzane inwestycjami w funkcje oparte na AI oraz potrzebą modernizacji starszych aplikacji. Jednocześnie CIO koncentrują się na konsolidacji platform w celu zwalczania niekontrolowanego rozrostu aplikacji SaaS i redukcji zbędnych wydatków.

Chmura i infrastruktura, stanowiące około 15% wydatków, tworzą fundamentalną warstwę nowoczesnego IT. Kategoria ta obejmuje koszty dostawców chmury publicznej (IaaS, PaaS), środowiska chmury prywatnej oraz pozostały sprzęt w lokalnych centrach danych.

Wydatki w tym obszarze gwałtownie rosną, napędzane inicjatywami transformacji cyfrowej, wsparciem dla pracy hybrydowej i, co najważniejsze, zapotrzebowaniem na skalowalną moc obliczeniową dla obciążeń związanych z AI. IDC prognozuje, że same wydatki na usługi chmurowe osiągną 1,3 biliona dolarów w 2025 roku.

Cyberbezpieczeństwo, niegdyś mniejsza pozycja w budżecie, obecnie stanowi priorytet na poziomie zarządu i pochłania około 12% środków. Jest to niepodlegający negocjacjom składnik budżetu, co wynika z eksplozji zagrożeń napędzanych przez AI oraz fali nowych, rygorystycznych regulacji, takich jak DORA i Cyber Resilience Act.

Branżowe benchmarki wskazują, że wydatki na bezpieczeństwo stanowią od 10% do 15% całkowitego budżetu IT w dużych przedsiębiorstwach.

Na nowe projekty i innowacje, czyli działania nakierowane na rozwój biznesu, przeznacza się około 10% budżetu.

Są to dedykowane środki na strategiczne inicjatywy, które generują nowe przychody lub transformują procesy biznesowe, w tym rozwój produktów cyfrowych i eksperymenty z nowymi technologiami, takimi jak GenAI.

Ostatnią kategorią, z udziałem około 8%, jest utrzymanie i operacje zewnętrzne.

Obejmuje ona koszty pozapłacowe związane z bieżącym funkcjonowaniem, takie jak opłaty za dostawców usług zarządzanych (MSP) i kontrakty outsourcingowe na rutynowe zadania

Główne motory wzrostu: co napędza inwestycje?

Trzy potężne siły kształtują priorytety w wydatkach na IT w 2025 roku. Pierwszą z nich jest sztuczna inteligencja, która stała się prawdziwym katalizatorem zmian. Paradoksalnie, chociaż generatywna AI wchodzi w fazę, którą Gartner nazywa “dołem rozczarowania”, co oznacza bardziej umiarkowane oczekiwania, wydatki na nią przyspieszają.

Oznacza to dojrzewanie rynku, gdzie inwestycje przesuwają się od eksperymentów do pragmatycznych wdrożeń. CIO inwestują w infrastrukturę fundamentalną, taką jak serwery zoptymalizowane pod kątem AI, oraz w oprogramowanie z wbudowanymi funkcjami AI. Zgodnie z badaniami, 63% CIO planuje wydatki na AI/ML w 2025 roku, co czyni ten obszar trzecim najważniejszym priorytetem.

Drugim motorem jest cyberbezpieczeństwo, które przestało być postrzegane jako centrum kosztów, a stało się warunkiem koniecznym do prowadzenia działalności. Jest to najwyższy priorytet dla CIO już czwarty rok z rzędu.

Wydatki napędzane są przez wzrost liczby cyberataków, obecnie wzmacnianych przez AI, oraz przez nowe, rygorystyczne przepisy, takie jak unijne rozporządzenie DORA i Cyber Resilience Act, które wymuszają proaktywną postawę w zakresie bezpieczeństwa.

Budżety płyną głównie na usługi bezpieczeństwa, platformy ochrony aplikacji natywnych w chmurze (CNAPP) oraz zarządzanie tożsamością i dostępem (IAM).

Trzecią siłą napędową jest chmura i modernizacja, postrzegane jako jedyna droga ucieczki od długu technologicznego. Starsze systemy stanowią poważne obciążenie, a badania Deloitte sugerują, że aż 56% wydatków IT przeznaczanych jest na ich utrzymanie.

Chmura oferuje zwinność, skalowalność i efektywność kosztową niezbędne do konkurowania. Raport PwC wskazuje na modernizację platform chmurowych jako kluczowy cel dla CIO w 2025 roku. Celem strategicznym jest przejście od prostego przenoszenia obciążeń do budowania aplikacji natywnych w chmurze, co znajduje odzwierciedlenie w ogromnym wzroście rynku IaaS.

Strategiczny dylemat: równowaga między utrzymaniem a innowacją

Największym wyzwaniem dla liderów IT pozostaje odwieczny dylemat: jak zrównoważyć wydatki na utrzymanie istniejących systemów (“Run”) z inwestycjami w innowacje napędzające wzrost (“Grow”).

Wiele organizacji tkwi w cyklu, w którym 70% lub więcej ich budżetu jest pochłaniane przez zwykłe “utrzymanie świateł”, co pozostawia niewiele środków na transformację cyfrową. To operacyjne obciążenie jest największą pojedynczą barierą dla rozwoju.

Problem ten jest potęgowany przez presję inflacyjną. Jak zauważa John-David Lovelock z Gartnera, wzrosty budżetów są często pochłaniane przez rosnące ceny dostawców i wynagrodzenia, co oznacza, że nawet przy większym budżecie, środki dostępne na nowe inicjatywy mogą się kurczyć.

Stwarza to “iluzję zwiększonych wydatków”, podczas gdy realna wartość uzyskiwana z inwestycji pozostaje w stagnacji.

Połączenie obciążenia operacyjnego i presji inflacyjnej wymusza radykalną zmianę w zarządzaniu finansami IT. CIO nie mogą już wygrywać, po prostu prosząc o większe budżety. Muszą wygrywać poprzez efektywniejszą realokację istniejących środków. Jedynym sposobem na sfinansowanie niezbędnych innowacji jest agresywne cięcie kosztów utrzymania.

To podnosi optymalizację kosztów z poziomu ćwiczenia taktycznego do rangi podstawowej funkcji strategicznej. Strategie takie jak konsolidacja platform SaaS, automatyzacja rutynowych zadań, wdrożenie rygorystycznego zarządzania finansami w chmurze (FinOps) oraz modernizacja starszych systemów stają się kluczowe dla uwolnienia kapitału na innowacje .

Budżet jako kompas dla innowacji

Krajobraz budżetowy na 2025 rok charakteryzuje się rosnącymi, ale ograniczonymi budżetami, zdominowanymi przez wydatki na talenty, oprogramowanie i chmurę. Inwestycje te są napędzane przez imperatywy sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i modernizacji. Główne wyzwanie pozostaje niezmienne: znalezienie równowagi między kosztami utrzymania a finansowaniem innowacji.

Aby sprostać tym wyzwaniom, liderzy IT muszą przyjąć nowe podejście. Konieczne jest wprowadzenie budżetowania opartego na wartości, gdzie każda inwestycja jest powiązana z mierzalnym wynikiem biznesowym.

Sztuczna inteligencja powinna być traktowana nie jako projekt technologiczny, ale jako zmiana organizacyjna, wymagająca solidnych fundamentów w postaci zarządzania danymi i kompetencji. Optymalizacja kosztów musi stać się silnikiem innowacji, tworząc samofinansujący się mechanizm wzrostu poprzez realokację oszczędności.

Wreszcie, cyfrowa odporność, budowana przez strategiczne inwestycje w cyberbezpieczeństwo, powinna być postrzegana nie jako koszt, ale jako przewaga konkurencyjna, która buduje zaufanie i umożliwia szybsze wdrażanie innowacji. W 2025 roku budżet IT przestaje być jedynie sprawozdaniem finansowym, a staje się strategicznym kompasem, który wyznacza kurs firmy w obecnych czasach.