Unia Europejska przedstawiła trzecią wersję Kodeksu Postępowania dla systemów sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia (GPAI), takich jak ChatGPT. Dokument, będący wynikiem prac niezależnych ekspertów, precyzuje kluczowe zasady i obowiązki dla dostawców tych systemów, w zgodzie z nadchodzącym Aktem o Sztucznej Inteligencji (AI Act).
Kluczowe elementy kodeksu
Kodeks opiera się na trzech filarach:
- Przejrzystość: Zobowiązuje dostawców do otwartego informowania o sposobie działania modeli AI oraz wykorzystywanych danych.
- Prawa autorskie: Koncentruje się na ochronie własności intelektualnej, z naciskiem na właściwe zarządzanie danymi treningowymi.
- Analiza ryzyka: Adresowana do dostawców najbardziej zaawansowanych modeli GPAI, które mogą generować ryzyko systemowe, wymagając oceny modeli, raportowania incydentów i zabezpieczeń cybernetycznych.
Warto zauważyć, że kodeks wprowadza pewne wyjątki, zwłaszcza dla modeli open source, co ma na celu wsparcie innowacji i współpracy w społeczności deweloperskiej.
Zmiana tonu i pragmatyczne podejście
W porównaniu z wcześniejszymi wersjami, najnowszy projekt Kodeksu prezentuje bardziej wyważony ton. Zamiast restrykcyjnych nakazów, promuje pragmatyczne i oparte na rozwiązaniach podejście, kładąc nacisk na współpracę i przyszłościowe zabezpieczenia. Elastyczność dokumentu widać w sekcji dotyczącej praw autorskich, gdzie zastąpiono sztywne terminy bardziej adaptacyjnymi, takimi jak „do najlepszych możliwości” czy „proporcjonalny”. Ponadto sugeruje się, aby firmy bagatelizowały oskarżenia, które są „wyjątkowe”, „bezpodstawne” lub „powtarzalne”.
Geopolityczne konteksty i zewnętrzne presje
Zmiana tonu Kodeksu może wskazywać na ewolucję podejścia UE do regulacji technologicznych. Wydaje się, że nowa legislacja jest bardziej otwarta na dialog z globalnymi gigantami technologicznymi, co może być reakcją na presję ze strony Stanów Zjednoczonych oraz europejskiego sektora technologicznego. Podczas ostatniego Mobile World Congress (MWC) wyrażano obawy, że Europa pozostaje w tyle w wyścigu AI, co podkreślali m.in. Arthur Mensch, dyrektor generalny Mistral, i Claudia Nemat z Deutsche Telekom.
Proces konsultacji i dalsze kroki
Obecna wersja Kodeksu podlega konsultacjom, w ramach których zainteresowane strony mogą wnosić uwagi do 30 marca. Po ich analizie, ostateczna wersja dokumentu ma zostać opublikowana w maju. Kodeks ma służyć jako narzędzie ułatwiające dostawcom modeli GPAI wykazanie zgodności z AI Act, uwzględniając najnowsze standardy branżowe.
Trzecia wersja Kodeksu Postępowania dla systemów sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia stanowi krok ku bardziej elastycznej i opartej na współpracy regulacji AI w Unii Europejskiej. Poprzez uwzględnienie opinii różnych interesariuszy i dostosowanie języka dokumentu, UE dąży do stworzenia ram prawnych wspierających zarówno innowacje, jak i ochronę praw użytkowników.
