Najnowszy raport Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) rzuca ponury cień na przyszłość data center, ujawniając, że ich zużycie energii ma się podwoić do 2030 roku. Głównym sprawcą tego gwałtownego wzrostu jest, co nie zaskakuje, sztuczna inteligencja (AI). Podczas gdy centra danych już wcześniej zmagały się z wysokim zapotrzebowaniem na energię, apetyt AI na moc obliczeniową – napędzany przez akceleratory, pamięć masową i szybkie sieci – dramatycznie pogarsza sytuację.
Gigantyczny skok w zapotrzebowaniu na energię
Prognozy IEA są alarmujące. Szacuje się, że do 2030 roku centra danych będą pochłaniać 945 terawatogodzin (TWh) rocznie. To ilość energii równa obecnemu rocznemu zużyciu energii elektrycznej przez całą Japonię. Dla porównania, w 2024 roku centra danych zużyły 415 TWh, co stanowiło około 1,5% światowego zużycia energii elektrycznej. Oznacza to, że w ciągu zaledwie sześciu lat zapotrzebowanie na energię wzrośnie ponad dwukrotnie.
Co istotne, prognozy te obejmują całą działalność centrów danych, a nie tylko operacje związane z AI. Jednak raport IEA wskazuje, że serwery dedykowane AI już teraz odpowiadają za znaczną część zużycia energii. W 2024 roku serwery AI pochłaniały 24% energii elektrycznej zużywanej przez wszystkie serwery w centrach danych i 15% całkowitego zużycia energii przez centra danych. Biorąc pod uwagę szybki rozwój i wdrażanie technologii AI, te liczby z pewnością będą rosły w lawinowym tempie.
Geografia zużycia energii i wyzwania infrastrukturalne
Obecnie Stany Zjednoczone, Europa i Chiny odpowiadają łącznie za 85% globalnego zużycia energii przez centra danych. Chociaż przewiduje się, że gospodarki rozwijające się będą stanowić jedynie około 5% dodatkowego wzrostu zużycia do 2030 roku, to gospodarki rozwinięte będą odpowiadać za ponad 20%. To sugeruje, że obecni liderzy technologiczni będą musieli ponieść główny ciężar rosnącego zapotrzebowania na energię.
Aby sprostać temu wyzwaniu, kraje na całym świecie budują nowe elektrownie i modernizują swoje sieci energetyczne. Jednak IEA szacuje, że aż 20% planowanych centrów danych może napotkać opóźnienia w podłączeniu do sieci. To rodzi poważne obawy o zdolność infrastruktury do nadążania za niepohamowanym wzrostem zapotrzebowania na energię.
Klimatyczne dylematy i niepewność przyszłości
Wzrost zużycia energii przez centra danych stanowi poważne zagrożenie dla globalnych wysiłków na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. Jak podkreśla IEA, może to “stanowić poważne zagrożenie dla naszej zdolności do osiągnięcia naszych celów klimatycznych”. Co niepokojące, pomimo dążenia do wykorzystania odnawialnych źródeł energii, nowe elektrownie gazowe w Stanach Zjednoczonych będą odgrywać znaczącą rolę w zaspokajaniu rosnącego zapotrzebowania. Oznacza to, że wbrew deklaracjom o zrównoważonym rozwoju, uzależnienie od paliw kopalnych może się utrwalić, a nawet pogłębić.
Warto również zauważyć, że prognozy IEA obarczone są pewną dozą niepewności. Autorzy raportu przyznają, że trudno jest przewidzieć, w jakim stopniu ludzie będą korzystać z aplikacji AI w przyszłości. Niektórzy eksperci argumentują, że obecny entuzjazm wokół AI jest przesadzony, co może oznaczać, że rzeczywiste zużycie energii będzie niższe niż prognozowane. Jednak nawet przy ostrożniejszych szacunkach, wpływ AI na zapotrzebowanie na energię pozostaje znaczący i wymaga pilnej uwagi.
Raport IEA stanowi wyraźne ostrzeżenie. Rozwój AI, choć obiecujący, niesie ze sobą ogromne wyzwania związane z zużyciem energii i jego wpływem na środowisko. Konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań na kilku frontach
- Innowacje w efektywności energetycznej: Potrzebne są intensywne badania i rozwój w celu stworzenia bardziej energooszczędnych centrów danych, serwerów i algorytmów AI.
- Inwestycje w infrastrukturę: Rządy i firmy muszą pilnie inwestować w modernizację sieci energetycznych i rozwój odnawialnych źródeł energii, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.
- Polityka i regulacje: Konieczne są skuteczne polityki i regulacje, które promują zrównoważony rozwój centrów danych i ograniczają ich wpływ na środowisko.
- Transparentność i odpowiedzialność: Firmy technologiczne muszą być transparentne w kwestii zużycia energii przez ich centra danych i brać odpowiedzialność za minimalizowanie swojego śladu węglowego.
Przyszłość AI zależy od tego, czy uda nam się znaleźć zrównoważony sposób na zaspokojenie jej ogromnego apetytu na energię. W przeciwnym razie, obietnica transformacyjnej mocy AI może zostać przyćmiona przez jej negatywny wpływ na planetę.
