Sektor nowych technologii w Polsce z zainteresowaniem obserwuje prace nad projektem ustawy o systemach sztucznej inteligencji, dostrzegając w nich potencjał do uregulowania dynamicznie rozwijającej się branży. Jednakże, jak wskazuje Związek Cyfrowa Polska w piśmie do ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, istnieje kilka aspektów wymagających doprecyzowania, aby uniknąć niepewności regulacyjnej i potencjalnych zagrożeń dla rozwoju AI w kraju.
Kwestie nadzoru i kontroli
Jednym z głównych punktów podnoszonych przez ekspertów jest sposób nadzoru oraz prowadzenia kontroli nad podmiotami dostarczającymi rozwiązania oparte na AI. Obecny projekt ustawy nie precyzuje kwalifikacji osób odpowiedzialnych za kontrolę ani nie nakłada na nie obowiązku zachowania poufności informacji uzyskanych podczas kontroli. Taka luka może prowadzić do sytuacji, w której kontrolerzy, potencjalnie będący konkurentami kontrolowanych podmiotów, mogliby nadużywać swojej pozycji.
Ochrona prywatności danych
Kolejnym istotnym zagadnieniem jest ochrona prywatności danych. Związek Cyfrowa Polska zwraca uwagę, że proponowane przepisy są na tyle ogólne, iż inspektorzy mogliby żądać dostępu do treści klientów przechowywanych w chmurze. Takie działania nie tylko naruszają prywatność użytkowników, ale mogą również być niezgodne z unijnym Aktem w sprawie AI. Dlatego konieczne jest wprowadzenie mechanizmów umożliwiających przedsiębiorcom oznaczanie informacji jako tajemnicy handlowej, podobnie jak ma to miejsce w procedurach kontrolnych prowadzonych przez UOKiK.
Sankcje finansowe i ich wpływ na rozwój AI
Branża wyraża również obawy dotyczące mechanizmu nakładania sankcji finansowych. Obecne zapisy przyznają Komisji Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji uprawnienia do nakazywania zaprzestania korzystania z określonych systemów AI lub ich wycofania z rynku, bez jasno określonych kryteriów i możliwości odwołania się do sądu. Taka niejasność może prowadzić do niepewności prawnej i hamować innowacyjność. Dodatkowo, finansowanie Komisji z wpływów z kar pieniężnych może stanowić zachętę do nakładania wysokich i licznych kar, co mogłoby negatywnie wpłynąć na rozwój sektora AI w Polsce.
Współpraca z sektorem naukowym i przedsiębiorcami
Aby zapewnić transparentność i zrównoważony rozwój AI, Związek Cyfrowa Polska proponuje poszerzenie składu Komisji Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji o przedstawicieli środowisk naukowych oraz organizacji zrzeszających przedsiębiorców. Takie działanie mogłoby przyczynić się do lepszego zrozumienia potrzeb rynku oraz wspierania innowacji w zgodzie z obowiązującymi regulacjami.
Prezes Związku Cyfrowa Polska, Michał Kanownik, podkreśla, że choć inicjatywa Ministerstwa Cyfryzacji jest krokiem w dobrą stronę, konieczne są dalsze konsultacje i modyfikacje projektu ustawy. Celem jest stworzenie ram prawnych, które z jednej strony chronią prawa obywateli, a z drugiej wspierają rozwój i wdrażanie nowoczesnych technologii AI w Polsce.
“Państwo powinno zagwarantować spójność ustawy z literą prawa, jak i duchem unijnego Aktu w sprawie sztucznej inteligencji W naszej ocenie, jeśli wskazane wątpliwości i uwagi nie zostaną rozwiązane, mogą prowadzić do znacznej niepewności regulacyjnej, a w efekcie utrudniać rozwój sztucznej inteligencji.”
Michał Kanownik
