Koniec ery “sprzedaj i zapomnij”. Jak ekonomia subskrypcji po cichu redefiniuje kanał IT

W obliczu postępującej erozji marż na sprzęcie, kanał partnerski IT stoi przed dziejową koniecznością redefinicji swojego modelu biznesowego. Analiza danych finansowych kluczowych dystrybutorów jednoznacznie wskazuje, że przyszłość należy do firm budujących stabilne i wysokomarżowe strumienie przychodów powtarzalnych (recurring revenue) w oparciu o usługi i chmurę.

7 Min
Dystrybucja 2

Wzrost przychodów nominalnych w branży IT przestał być jedynym wyznacznikiem sukcesu. W latach 2023–2025 obserwujemy w Polsce i Europie fundamentalną zmianę: pieniądz w kanale dystrybucyjnym i partnerskim zmienia swoją naturę. Zamiast jednorazowych strzałów gotówkowych (transakcje), rynek przesuwa się w stronę strumieni (subskrypcje). Dla dystrybutorów to wyzwanie księgowe, dla resellerów – bolesna przeprawa przez “dolinę śmierci” w cash flow, ale dla tych, którzy przetrwają, nagrodą są wyceny firm wyższe nawet trzykrotnie.

Transformacja z modelu CapEx (wydatki inwestycyjne) na OpEx (koszty operacyjne) nie jest już tylko domeną startupów SaaS, ale twardą rzeczywistością dla tradycyjnego kanału sprzedaży – od gigantów dystrybucji po lokalnych integratorów MSP (Managed Service Providers).

Niewidzialny obrót: lekcja od globalnych gigantów

Aby zrozumieć, co dzieje się w Polsce, trzeba spojrzeć na wyniki globalnych liderów, którzy wyznaczają trendy. Tradycyjna linijka “Przychody” (Revenue) w sprawozdaniach finansowych stała się myląca w erze chmury. Dlaczego? Ponieważ sprzedaż subskrypcji (np. Microsoft 365, AWS, Cyber-as-a-Service) jest często księgowana w modelu agencyjnym “netto” – dystrybutor wykazuje tylko swoją marżę, a nie pełną wartość faktury.

Doskonale widać to w wynikach TD SYNNEX za III kwartał roku fiskalnego 2025. Przychody raportowane wyniosły 15,7 mld USD (+6,6% r/r), ale tzw. Gross Billings (fakturowanie brutto, czyli realna wartość sprzedanych technologii) osiągnęły aż 22,7 mld USD, rosnąc o 12,1%.   

Ta różnica – wynosząca w jednym kwartale 7 miliardów dolarów – to “niewidzialna” w standardowym rachunku zysków i strat masa obrotu pochodząca z usług chmurowych i subskrypcji. Dla polskiego rynku płynie stąd jasny wniosek: jeśli Twoje przychody stoją w miejscu, ale rośnie liczba obsługiwanych licencji i kontraktów serwisowych, to Twoja firma w rzeczywistości rośnie szybciej niż pokazuje to prosty rachunek P&L.

Polska specyfika: Infrastruktura gotowa, ludzie – nie

Dynamika wzrostu modelu as-a-Service w Polsce ma unikalny, lokalny napęd. Jest nim rozdźwięk między infrastrukturą a kompetencjami. Z jednej strony Polska posiada infrastrukturę światłowodową powyżej średniej unijnej, co jest technologiczną autostradą dla usług chmurowych. Z drugiej strony, wskaźnik podstawowych umiejętności cyfrowych w Polsce wynosi zaledwie 44,3% (wobec średniej UE 55,6%).   

Dla kanału partnerskiego (Resellerzy/MSP) jest to idealna koniunktura. Polskie MŚP mają łącza, by korzystać z chmury, ale nie mają ludzi, by nią zarządzać. To wymusza outsourcing. Według prognoz PMR rynek chmury w Polsce miał wzrosnąć w 2024 roku o 24%, osiągając wartość 4,8 mld PLN. Co ważne, polskie firmy wciąż są na etapie “Cloud 1.0” (poczta, storage), podczas gdy adopcja zaawansowanych usług (AI, analityka) wynosi zaledwie 3,7% wobec 8% w UE. To pokazuje gigantyczny potencjał do upsellingu w nadchodzących latach.   

AB S.A. i ucieczka do przodu

Na polskim podwórku transformację tę doskonale ilustruje Grupa AB S.A. W roku finansowym 2023/2024 przychody grupy wyniosły 14,7 mld PLN (lekki spadek raportowany przez różnice kursowe), ale kluczowa jest rentowność. Marża zysku ze sprzedaży osiągnęła rekordowy poziom 4,1%.   

Jest to dowód na zmianę miksu produktowego. AB S.A. przesuwa ciężar biznesu z prostego “przesuwania pudełek” na VAD (Value Added Distribution) – zaawansowane rozwiązania serwerowe, cyberbezpieczeństwo i chmurę. Spółka zredukowała zadłużenie finansowe netto o trzy czwarte, budując potężną poduszkę finansową. W modelu subskrypcyjnym, gdzie płatności są rozłożone w czasie, to właśnie silny bilans i tanie finansowanie stają się główną przewagą konkurencyjną dystrybutora nad mniejszymi graczami.

RokPrzychody Jednorazowe (Hardware/Licencje wieczyste)Przychody Powtarzalne (Subskrypcje/MSP/Cloud)Komentarz trendu
202180%20%Dominacja modelu transakcyjnego (tradycyjny reseller).
202365%35%Przyspieszenie po-pandemiczne, wzrost chmury (dane PMR).
202455%45%Efekt “Gross Billings” – wzrost usług zarządzanych i security.
2025 (Prognoza)45%55%Punkt przecięcia (AI, DaaS, NIS2).

Święty Graal: własne IP i powtarzalność

Na drugim biegunie rynku znajdują się firmy, które już zakończyły transformację. Asseco Poland w 2024 roku zaraportowało, że aż 79% przychodów (ok. 13,5 mld PLN) pochodzi z własnego oprogramowania i usług.1 Taka struktura przychodów, oparta na licencjach, utrzymaniu i subskrypcjach, jest celem, do którego dąży nowoczesny kanał IT. Zapewnia ona przewidywalność i odporność na wahania koniunktury, co widać po stabilnym wzroście zysku netto Asseco (+8% r/r).

MSP i “Dolina Śmierci”: dlaczego warto cierpieć?

Dla mniejszych firm IT (integratorów, resellerów) przejście na model subskrypcyjny wiąże się z ryzykiem tzw. “Doliny Śmierci” w przepływach pieniężnych (Cash Flow J-Curve). Zamiast jednorazowej faktury na 50 tys. zł za wdrożenie, firma otrzymuje np. 2 tys. zł miesięcznie. W pierwszym roku oznacza to drastyczny spadek wpływów gotówkowych, mimo że w perspektywie 3 lat wartość klienta (LTV) jest wyższa.

Dlaczego więc firmy decydują się na ten krok? Odpowiedź tkwi w wycenie biznesu.

  • Tradycyjna firma IT (model break-fix/sprzedaż jednorazowa) wyceniana jest rynkowo na poziomie 2.6x – 4.8x EBITDA.
  • Dojrzały MSP z wysokim udziałem przychodów powtarzalnych (Recurring Revenue) osiąga mnożniki rzędu 8x – 10x EBITDA, a w przypadku platform o dużej skali nawet więcej.   

Inwestorzy płacą “premię za spokój” – przewidywalny strumień przychodów jest wart znacznie więcej niż jednorazowe, nawet wysokie, strzały sprzedażowe.

Prognoza: Co napędzi rynek w 2025?

Dane wskazują na trzy katalizatory wzrostu udziału usług w 2025 roku:

  1. AI PC i koniec Windows 10: Wymiana floty komputerów (prognozowana przez AB S.A. i IDC) to okazja do sprzedaży sprzętu w modelu DaaS (Device-as-a-Service) wraz z usługami zarządzania AI.
  2. Cyberbezpieczeństwo (NIS2): Dyrektywa unijna wymusi na tysiącach firm w Polsce profesjonalizację bezpieczeństwa. MŚP nie stać na własny SOC (Security Operations Center), więc kupią bezpieczeństwo jako usługę abonamentową od MSP.
  3. Platformizacja dystrybucji: Narzędzia takie jak Ingram Micro Xvantage czy platformy chmurowe AB S.A. automatyzują proces odnawiania subskrypcji, czyniąc przychód bardziej “lepkim” i tańszym w obsłudze.   

Polska branża IT znajduje się w punkcie zwrotnym. Choć wolumenowo sprzedaż sprzętu wciąż stanowi dużą część obrotu (co widać po wynikach dystrybutorów), to marża i wartość przedsiębiorstwa migrują w stronę usług powtarzalnych. Analiza danych pokazuje jednoznacznie: kto w 2025 roku nie będzie posiadał znaczącego udziału przychodów recurring w swoim bilansie, ten będzie tracił na znaczeniu i wartości rynkowej, niezależnie od tego, jak wysokie obroty nominalne wygeneruje.

Udostępnij