Business Centre Club przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie Ministra Finansów z 29 grudnia 2015 r. w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe. W związku z nowelizacją ustawy – Ordynacja podatkowa konieczne jest wprowadzenie zmian do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe i określenie wzoru nowego zaświadczenia ZAS-KP.

BCC zwraca uwagę na dwa istotne problemy związane z projektem oraz proponuje rozwiązania:

1. Brak informacji skąd organ będzie wiedział czy dany podmiot jest czy nie jest kontrahentem.
2. Dodatkowe obowiązki dla przedsiębiorcy – brak koordynacji ze wzorcem należytej staranności oraz brak ochrony.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy:

W ocenie BCC, proponowane rozwiązanie nie będzie korzystne dla przedsiębiorców jeśli nie zostanie skoordynowane z innymi regulacjami – w szczególności w zakresie opracowywanego przez Ministerstwo Finansów tzw. wzorca należytej staranności kupieckiej dla celów VAT. Proponowane w projekcie rozwiązanie należy interpretować dwojako. Po pierwsze, pozwala ono na uzyskanie dodatkowych, wrażliwych informacji o przedsiębiorcy przez z góry niezdefiniowane inne podmioty gospodarcze. Pojęcie kontrahenta jest bowiem bardzo szerokie, a organy podatkowe mają ograniczoną możliwość weryfikowania, czy wnioskodawca jest / był w rzeczywistości kontrahentem podmiotu, o ujawnienie danych którego wnioskuje. Powoduje to, że dane wrażliwe dotyczące przedsiębiorcy będą łatwo dostępne wielu podmiotom w niezdefiniowanym celu. BCC proponuje wprowadzić do formularzy możliwość zweryfikowania przez organy podatkowe zasadności takiego wniosku (np. poprzez sprawdzenie z plikiem JPK), w szczególności czy wnioskodawca jest/był rzeczywiście kontrahentem danego podatnika.

Druga, wątpliwa kwestia dotyczy sposobu interpretowania działań podatnika w odniesieniu do nowotworzonego rodzaju wniosku. Choć projektowane przepisy nie wskazują wprost żadnego rozwiązania, należy postawić ważne pytanie: czy podatnicy będą w istocie zobligowani do każdorazowego weryfikowania swoich kontrahentów według nowego rodzaju wniosku i czy brak takiego sprawdzenia będzie postrzegany przez aparat skarbowy jako przejaw braku należytej staranności? Obecnie wiele działań organów podatkowych powoduje, iż nawet przedsiębiorcy nieświadomie uczestniczący w wyłudzeniowych działaniach innych podmiotów w łańcuchu dostaw ponoszą niejako solidarną odpowiedzialność za nierozliczony przez te podmioty VAT. Zarzuty stawiane podatnikom przez organy podatkowe często wskazują właśnie na niedochowanie należytej staranności, podczas gdy nie istnieje żaden wzorzec postępowania „starannego” podatnika.

Taka sytuacja powoduje daleko idącą niepewność obrotu i w istocie przerzucanie zarówno ciężaru dowodowego i – co gorsze – często również ciężaru finansowego na podatników, którzy w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie powinni być pozbawiani prawa do odliczenia VAT naliczonego (z uwagi na brak świadomości udziału w oszustwie i dochowanie należytej staranności). Z uwagi na powyższą praktykę, w ocenie BCC istnieje realne ryzyko, że proponowane w projekcie rozwiązanie może być traktowane przez aparat skarbowy jako obligatoryjne dla każdego przedsiębiorcy zamierzającego skorzystać z prawa do odliczenia VAT, a brak takiej weryfikacji dla każdego kontrahenta i każdej transakcji będzie automatycznie postrzegany jako dowód braku dochowania należytej staranności kupieckiej. Z tego względu, BCC proponuje skoordynować wprowadzane przepisy z opracowywanym wzorcem należytej staranności kupieckiej tak, aby podatnicy mieli jasno określone przesłanki kiedy powinni wnioskować o przewidziane w projekcie informacje.