Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło nowy konkurs w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego. Konkurs, którego budżet wynosi 100 mln zł, ma na celu utworzenie nowych centrów wiedzy o dostępności lub rozwój już istniejących. Celem inicjatywy jest wspieranie działań zmierzających do poprawy dostępności przestrzeni, obiektów, produktów i usług dla osób ze szczególnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Maksymalna wartość projektu, który może zgłosić każda z uczelni, wynosi 5 mln zł, a jego realizacja nie może przekroczyć 36 miesięcy. Konkurs rozpoczyna się 1 października, a wnioski można składać do 13 grudnia br. Warunkiem udziału jest brak procesu likwidacji uczelni oraz złożenie projektu we współpracy z co najmniej jednym partnerem z otoczenia społeczno-gospodarczego.
Cele i zadania centrów wiedzy
Centra wiedzy o dostępności będą integralną częścią uczelni, współpracując z innymi jednostkami akademickimi, a ich zadaniem będzie dostosowanie działań do zmieniających się potrzeb społecznych i rynkowych. Jak podkreślił dyrektor NCBR, Jerzy Małachowski, celem projektów ma być „wypracowanie standardów lub wzorców produktów lub usług w zakresie dostępności i projektowania uniwersalnego”. Centra będą również pełnić funkcję doradczą, pomagając w tworzeniu rozwiązań dla osób ze szczególnymi potrzebami.
W ramach działań przewidziane jest m.in. tworzenie lub rozwijanie istniejących ośrodków o nowe obszary badawcze, które dotychczas nie były objęte ich działalnością, prowadzenie analiz dotyczących projektowania uniwersalnego, a także współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym uczelni. Planowane są również punkty informacyjno-konsultacyjne dla podmiotów zewnętrznych oraz szerzenie wiedzy na temat dostępności.
Interdyscyplinarność i współpraca
Kluczowym elementem konkursu jest wymóg realizacji projektów w partnerstwie z zewnętrznymi podmiotami, co ma na celu budowanie interdyscyplinarnego podejścia do projektowania uniwersalnego. Jak podkreśla Małachowski, „realizacja projektu w partnerstwie musi mieć swoje uzasadnienie merytoryczne i służyć budowaniu interdyscyplinarności”. Współpraca z partnerami ma prowadzić do powstania wartości dodanej, której nie można osiągnąć przy działaniach indywidualnych lub zlecanych zewnętrznie.
Dzięki takim inicjatywom uczelnie mogą skuteczniej realizować swoją misję, promując inkluzywność i zrównoważony rozwój, a także przyczyniając się do tworzenia bardziej dostępnych przestrzeni akademickich. Konkurs „Centra wiedzy o dostępności” to także odpowiedź na rosnące potrzeby społeczeństwa w zakresie dostępności, co staje się coraz bardziej istotnym aspektem współczesnych standardów projektowania i świadczenia usług.
Inicjatywa NCBR to szansa dla polskich uczelni na zwiększenie swojego zaangażowania w działania na rzecz dostępności, przy jednoczesnym włączeniu do tego procesu podmiotów zewnętrznych, takich jak organizacje społeczne, firmy czy instytucje publiczne. Konkurs, finansowany ze środków unijnych, jest kolejnym krokiem w kierunku budowy bardziej dostępnej przestrzeni dla osób ze szczególnymi potrzebami, a także wzmocnienia współpracy między nauką a praktyką społeczną i gospodarczą.
Nabór wniosków potrwa do połowy grudnia, a efekty realizacji projektów mają przyczynić się do poprawy jakości życia wielu obywateli oraz wprowadzenia na rynek innowacyjnych rozwiązań w zakresie dostępności.