W obliczu nadzwyczajnej sytuacji, do której przyczynił się koronawirus, wszyscy musimy zmierzyć się z zupełnie nowymi wyzwaniami i ograniczeniami, które niosą nieuchronne konsekwencje dla wszystkich obszarów naszego codziennego życia, warunków na rynku, sytuacji w państwie i na świecie. Choć stoimy na skraju globalnego paraliżu, to między innymi dzięki nowoczesnym technologiom, katastrofy uniknąć może biznes, szkolnictwo, wystarczająco już obciążona służba zdrowia czy artyści. Obywatele, korzystając z możliwości zaawansowanych narzędzi technologicznych, mogą dołożyć swoją cegiełkę do walki z pandemią i zadbać o swoje bezpieczeństwo pozostając w domach.
Kryzys wywołany trwającą pandemią dotyka całego świata. Na skutki tej sytuacji narażeni jesteśmy wszyscy z osobna, ale również sektor publiczny i prywatny jako całość. Na wielką próbę wystawieni zostali indywidualni obywatele i przedsiębiorcy, a co za tym idzie całe rynki i systemy świadczeń publicznych ze służbą zdrowia na czele oraz budżety państw. Minimalizowanie tych skutków i próba utrzymania sytuacji pod kontrolą spoczywa na barkach nas wszystkich.
Nowoczesne technologie dają nam możliwości, które w dobie pandemii są szczególnie cenne. Pracę, uczestnictwo w zajęciach szkolnych i uniwersyteckich, wizytę w przychodzi czy urzędzie, zakupy, bankowość i wyjście do teatru z powodzeniem można dziś realizować z zacisza własnego mieszkania, z pożytkiem dla wspólnego bezpieczeństwa nas wszystkich i tak, aby świat mógł dalej iść naprzód.
Biuro na biurku
Na wyzwania stawiane przez nadzwyczajną sytuację szybko zareagowały przedsiębiorstwa. Dzięki możliwościom technologii chmurowych, komunikacyjnych i stosowaniu dobrych praktyk z zakresu cyberbezpieczeństwa, biznes jest w stanie umożliwić pracownikom zdalne wykonywanie swoich obowiązków. Home office stał się dziś nieodłączną częścią działania przedsiębiorstw. Współpraca w czasie rzeczywistym i dostęp do firmowych zasobów z własnego domu, możliwe dzięki nowoczesnym technologiom, pozwalają na przetrwanie niejednego przedsiębiorstwa i pomagają zadbać o bezpieczeństwo pracowników.
Nauka z domu
Przed ogromnym wyzwaniem stanęły też szkoły i uczelnie wyższe w Polsce i na świecie. Im również z pomocą przychodzą nowoczesne technologie z możliwościami e-learningu i dostępu on-line do zasobów edukacyjnych na czele. Rodzima edukacja, nieraz dzięki wsparciu rządowemu, stanęła na wysokości zadania. Kooperacja Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Cyfryzacji i NASK zaowocowała otwarciem rządowej witryny www.gov.pl/zdalnelekcje, która oferuje zgodne z podstawą programową tematy i materiały do prowadzenia zdalnych zajęć dla uczniów wszystkich klas szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Do dyspozycji nauczycieli są też platformy umożliwiające konsultacje z uczniami, zasoby bibliotek, czy serwisy z materiałami audiowizualnymi. Możliwości są niemal nieograniczone, a nauka z powodzeniem może zostać przeniesiona ze szkolnej ławy na komputery uczniów, którzy bez wątpienia są dziś blisko związani z technologią.
Podobnie, krajowe szkoły wyższe korzystając z istniejącej insfrastruktury sieciowej oraz stosowanych już wewnętrznych platform, są w stanie przynajmniej częściowo przejść na formułę e-learningu, aby wykłady i konwersatoria odbywały się online.
Opera na kanapie
Konsekwencją pandemii było również odwołanie koncertów, wystaw i innych wydarzeń kulturalnych. Zamknięte zostały kina, teatry i muzea. W kryzysowej sytuacji znaleźli się tym samym artyści oraz instytucje zaangażowane w kulturę, które istnieją przecież dzięki swoim widzom, słuchaczom i zwiedzającym. Im również z odsieczą przychodzą możliwości dzisiejszych technologii.
W zasięgu kilku kliknięć są muzea. Dzięki digitalizacji zbiorów i zasobów, w domowym zaciszu zwiedzać możemy online m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego czy odbyć wirtualny spacer po kopalni soli w Wieliczce. Online zobaczymy występy z nowojorskiego Metropolitan Opera. Rodzimy TR Warszawa również zaoferuje możliwość oglądania spektakli teatralnych w sieci. Swoje odwołane koncerty z klubów i sal koncertowych do sieci na żywo przenoszą natomiast muzycy. W takim wydaniu usłyszeć mogliśmy wokalistę Coldplay, ale też rodzimych wykonawców – koncerty online dały Urszula, Ewa Farna, a w formie transmisji usłyszeć i zobaczyć mamy też np. Tedego.
Serwisy streamingowe okazały się również drogą ucieczki dla zagrożonych premier filmowych, w ten sposób z ominięciem wielkiego ekranu lub tuż po kinowej premierze, do widzów online trafiły polskie premiery takie jak „W lesie dziś nie zaśnie nikt” i „Sala samobójców. Hejter”. Podobny los spotyka premiery światowe. Wyjątkowo cenne mogą też dziś okazać się platformy mecenatu online pokroju Patronite, które odbiorcom umożliwiają wygodne, zdalne wsparcie ulubionych autorów, a artystom dzielenie się swoją twórczością.
Sklep, bank, urząd i przychodnia w telefonie
Możliwości jest więcej. Dziś wyjątkowo ważne jest, by na każdym kroku zastanowić się: Czy mogę to zrobić, nie wychodząc z domu? Coraz częściej okazuje się, że owszem. I choć nikomu nie trzeba przedstawiać możliwości zakupów w sieci czy bankowości online, to należy o nich przypominać, gdy powszechnie zaleca się unikanie płatności gotówką. Bez wychodzenia z domu możemy załatwić jednak więcej.
Zgodnie z zaleceniami GIS osobiste wizyty u lekarzy pierwszego kontaktu są ograniczane do absolutnego minimum i zastępowane teleporadami, a dzięki cyfryzacji procedury wystawiania L4, która wdrożona została już w 2018 roku, dziś możliwe jest uzyskanie zwolnienia chorobowego bez wychodzenia z domu.
Od lat z powodzeniem w Polsce działa też platforma ePUAP, która umożliwia nam zdalny kontakt z jednostkami administracji publicznej. Wiele usług świadczonych przez urzędy dostępne jest dla nas z poziomu komputera czy telefonu.
Technologia w służbie nauki
Należy też zaznaczyć znaczenie technologii pokroju uczenia maszynowego i zaawansowanej analizy danych oraz możliwości oferowane przez rozwijające się kompetencje cyfrowe naukowców i analityków. To one umożliwiają zrozumienie prawideł stojących za rozwojem pandemii, czy tworzenie symulacji i modeli, które finalnie pozwalają nam prognozować postęp kryzysu, z wyprzedzeniem wdrażać środki zapobiegawcze i oceniać ich skuteczność. Ogrom danych pozyskiwanych przez organizacje międzynarodowe i lokalne służby na świecie może nam służyć wyłącznie dzięki zaawansowanym technologiom służącym do ich analizy oraz rosnącej świadomości o ich wartości.
Technologiczne okno na świat
Dziś, gdy kluczowym elementem walki z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 jest ograniczanie kontaktów między ludźmi, technologia przychodzi nam z pomocą. Zarzut o izolowanie społeczeństwa, z którym borykają się nowinki technologiczne, dziś stał się ich atutem. Nigdy wcześniej możliwości zdalnego komunikowania się, pracy, realizacji codziennych obowiązków i potrzeb, nie były tak rozwinięte i nigdy przedtem ich wartość nie była tak wielka, jak dziś. Tytaniczny wysiłek naukowców, pracowników służby zdrowia i nas wszystkich zaangażowanych w walkę z pandemią, podszyty będzie możliwościami technologii, która bez wątpienia jeszcze niejednokrotnie przyjdzie nam z pomocą.